به نقل از «جام جم آنلاین»

آغاز دوره ۳۷ روزه نخست وزیری شاپور بختیار

تاریخ انتشار: ۹ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۰۸۴۸۰

 

به گزارش جام جم آنلاین، از زمانی که اعلام نام بختیار به عنوان نخست وزیر ایران، رهبر انقلاب در پاریس با صدور اعلامیه‌ای، کابینه جدید را فاقد مشروعیت دانسته و مردم را به رویارویی با آخرین تیر در ترکش سلطنت پهلوی برای دوام و بقای پادشاهی فراخواندند.

سیر زندگی شاپور بختیار و دوگانگی‌های او در جریان فعالیت‌های سیاسی شرایط را از هر جهت مهیا کرد تا روند حوادث منتهی به سال ۵۷ زمینه را برای ارائه پیشنهاد نخست وزیری از سوی شاه فراهم کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

محمد رضا پهلوی که از روند و آیند کابینه‌های نظامی و ملی و ... برای مهار انقلاب ایران طرفی نبسته بود این بار به توصیه برخی از نزدیکانش در سه راهی انتخاب صدیقی، سنجانی و بختیار قرار گرفت و در نهایت قرعه فال به نام خان زاده لر افتاد. 

شاه با وجود همه این لابی‌ها هنوز آمادگی برای انتصاب بختیار به نخست وزیری را نداشته تا اینکه براون وزیر خارجه سابق انگلستان با شاه، ملاقات و نخست وزیری شاپور بختیار به قطعیت می‌رسد. با قطعی شدن نخست وزیری بختیار، شاه خسته و پریشان به همراه فرح بسرعت مقدمات سفر را فراهم می‌کند و در روز رای گیری مجلس، تهران را به مقصد اسوان در مصر ترک می‌کند.

آن موقع کشور در آستانه به ثمر رسیدن انقلابی عظیم بود و شور و هیجان خاصی کشور را در بر گرفته بود. بختیار، اما سعی می‌کرد که در چنین شرایطی با تدارک برخی از اقدامات مانند ارائه لایحه انحلال ساواک و تصویب آن از سوی مجلس روند حرکت انقلاب را با چالش مواجه کند. از سویی دیگر او در عین حال به این حقیقت واقف بود که شور انقلابی مردم ایران به رهبری امام خمینی در مسیر خود هر مانعی را از سر راه خود بر می‌دارد. به همین بختیار برآن شد تا با توجه به مراوداتی که با برخی از نیرو‌های نهضت آزادی دارد به توافقی با شورای انقلاب برسد. 

با وجود تلاش‌های صورت گرفته، اما بختیار همچنان به رویکرد‌های دوگانه خود ادامه می‌داد و از یکسو تلاش داشت با انقلابیون درباره ماندن در پست نخست وزیری چانه زنی کند و از سوی دیگر هم برای انقلابیون خط و نشان می‌کشید و مردمی که برای ورود رهبری خود به میهن لحظه شماری می‌کردند و مشغول فتح سنگر به سنگر پایگاه‌های شاهنشاهی بود به آشوب متهم می‌کرد. با این وصف بختیار دیگر اختیاری نداشت. وی از تمامی جهات در محاصره بود و برخی عملکرد‌های خود او به بیشتر تنگ شدن حلقه‌ی محاصره‌اش کمک می‌کرد. اغراق نیست اگر گفته شود دامنه‌ عمل بختیار از محوطه نخست وزیری در خیابان پاستور خارج نمی‌شد. دامنه عمل وزیران بختیار حتی از خود او هم محدودتر بود. برخی از آن‌ها حتی نتوانستند وارد وزارت محل ماموریت خود بشوند. دامنه عمل برخی وزیران بختیار بیشتر از سربرگی وزارتی آن‌ها نبود.

آخرین امید‌های غرب و بویژه آمریکا برای حمایت از آخرین نخست وزیر دوران حاکمیت پهلوی کم کم به یاس و ناامیدی می‌رسید، اما همچنان تقلا‌هایی از سوی غربی‌ها برای تثبیت شرایط به نفع بختیار و رژیم پهلوی صورت می‌گرفت. به نظر می‌رسید که آخرین تیر در ترکش فرستادن ژنرال هایزر فرمانده بلند پایه نظامی ایالات متحده آمریکا بود. 

 هایزر بعد از ورود مخفیانه به ایران پیش از هرکاری، جلوگیری از فرار فرماندهان ارتش را در دستور کار خود قرار داد و بالاخره موفق به انجام آن شد. سپس در جهت حمایت از دولت بختیار به سه مسئله اصلی پرداخت: «شکستن اعتصابات، مستحکم نمودن رابطه ارتش و بختیار، اتخاذ اقدامات احتیاطی در صورت شکست دولت غیرنظامی» 

سولیوان آخرین سفیر کاخ سفید در تهران با اینکه مامور به حمایت از شاه و بختیار بود، اما حساسیت شرایط و اوضاع زمانه را بهتر از هایزر درک می‌کرد و متوجه بود که آخرین نخست وزیر رژیم شاه از هیچ امتیازی در برابر انقلابیون برخوردار نیست. او در گزارشی خطاب به وزارت خارجه آمریکا نوشت که بختیار از نظر او دون کیشوتی بیش نیست و نمی‌داند که پس از بازگشت آیت‌الله خمینی به ایران، سیل انقلاب، او و دولتش را با خود خواهد برد. این پیام البته با استقبال سرد مقامات وزارت خارجه ایالات متحده مواجه شد و یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا تلفنی به او گفت که کاخ سفید از نظرات سولیوان استقبال نکرده و سیاست رسمی دولت آمریکا همچنان مبتنی بر حمایت از حکومت بختیار است.

مردم ایران در آستانه ورود امام خمینی بودند که بعد از ۱۵ سال قصد مراجعت به میهن را داشت. اما بختیار که ورود رهبر انقلاب را کابوسی برای خود و دولتش می‌دانست با بستن فرودگاه‌های کشور در چارچوب تصمیمات کلی اتخاذ شده ازسوی مقامات سیاسی و نظامی، عملاً امکان بازگشت امام به کشور را از بین برده بود. در چنین شرایطی عزم امام و تأکید مکرر ایشان بر بازگشت به کشور، فشار داخلی بر دولت بختیار را از طریق تظاهرات گسترده، درگیری‌های خشونت‌آمیز و سرانجام تهدید جدی انقلابیون به مقابله مسلحانه با دولت به حدی افزایش داد که چاره‌ای برای بختیار جز دستور بازگشایی فرودگاه باقی نماند. 

با باز شدن فرودگاه مهرآباد امکان ورود امام به میهن فراهم شد و ایشان بعد از گذشت سال‌های به کشور بازگشتند. طبعا حضور امام خمینی که از همان ابتدا بر غیرقانونی بودن دولت بختیار تاکید داشت و حتی درخواست وی را برای ملاقات منوط به پذیرش شرط استعفا کرده بود برای آخرین نخست وزیر رژیم پهلوی قابل پذیرش نبود. از این رو بختیار به راهکار‌های دیگری از جمله ترور برای مقابله با موج انقلاب و راس آن یعنی رهبری نهضت می‌اندیشید. او برای اجرایی کردن این نقشه حتی به مقامات اسرائیلی در ایران این پیام را انتقال داد. 

علاوه بر این بختیار حتی به تهدید انقلابیون نیز روی آورد و در طی ملاقاتی که با ۱۵۳ تن از نماینگان مجلس داشت، اعلام کرد که دولت مدارکی در دست دارد که نشان می‌دهد مقادیر زیادی اسلحه بین عناصر کمونیستی توزیع شده است. بختیار همچنین یادآور شد هر اقدامی برای تغییر قانون اساسی، باید از طریق مجلس موسسان صورت گیرد و کار تشکیل آن نیز با مجلس است. بختیار همچنین تأکید کرد که کوکتل مولوتف را با کوکتل مولوتف پاسخ خواهد داد.

با انتخاب بازرگان به عنوان نخست وزیر انقلاب تمامی راه‌های برای شاپور بختیار به بن بست رسید و او علیرغم تکاپو‌های تبلیغاتی هیچ اقدام جدی را نمی‌توانست انجام دهد. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در ۲۲ بهمن ۵۷ طومار استبداد و دیکتاتوری ۲۵۰۰ ساله در هم پیچیده شد. عوامل دولت و دربار شاهنشاهی هم هر کدام به گوشه‌ای خزیدند و اقبال با برخی از آن‌ها همراه نبود و از سوی مردم دستگیر شدند. شاپور بختیار تا مدت‌ها مخفی بود و در نهایت به کمک عوامل داخلی و خارجی بویژه عناصر موساد توانست از کشور بگریزد.

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: شاپور بختیار انقلاب اسلامی فرار شاه حکومت پهلوی جبهه ملی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۰۸۴۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

انگلیس پناهجویان را برای اخراج به رواندا دستگیر می‌کند

دولت انگلیس از روز گذشته روند بازداشت پناهندگان برای اجرای طرح ضد مهاجرتی نخست وزیر و اخراج آن‌ها به رواندا را آغاز کرده است. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از نشریه "دی سایت"، حدود یک روز قبل از انتخابات محلی، دولت بریتانیا اجرای طرح ضد مهاجرتی بحث برانگیز ریشی سوناک، نخست وزیر انگلیس را آغاز کرده و پناهجویانی را که قرار بود به رواندا اخراج کنند، دستگیر کرد. منتقدان از مانور تبلیغات انتخاباتی نخست وزیر انگلیس سخن گفتند.

به گفته وزارت کشور بریتانیا، اولین افرادی که برای اخراج به رواندا برنامه ریزی شده بودند، در بریتانیا دستگیر شدند. مقامات انگلیس این گام را نقطه عطف دیگری در طرح اخراج افرادی که در آینده به دنبال حمایت در انگلیس هستند به این کشور آفریقای شرقی بدون در نظر گرفتن منشاء آنها نامید.

به گفته وزارت کشور انگلیس چندین عملیات در سراسر کشور انجام شده است. عکس‌ها و فیلم‌های ضبط شده از افرادی که با دستبند برده شده و داخل وسایل نقلیه می‌شوند منتشر شده است. "جیمز کلورلی"، وزیر کشور انگلیس گفت که آنها در حال تلاش برای دستگیری کسانی هستند که حق حضور در اینجا را ندارند تا بتوانیم پروازها را انجام دهیم. این وزارتخانه افراد دستگیر شده را "مهاجران غیرقانونی" توصیف کرد.

در ابتدا مشخص نبود چند نفر دستگیر شدند. هنوز تاریخ دقیقی برای اولین پرواز اخراج به رواندا مشخص نشده است. ریشی سوناک، نخست وزیر محافظه کار انگلیس اخیراً از ده تا دوازده هفته مانده تا انجام اولین پرواز صحبت کرده است. به گفت وی پس از آن حدود 5700 پناهجو که الزامات قانونی تازه تنظیم شده برای حق اقامت را برآورده نمی کنند، با هواپیما خارج خواهند شد. در گزارشی از تایمز آمده است که مقامات از محل فعلی بیش از 3500 نفر از 5700 نفری که تحت تاثیر این تصمیم قرار گرفته‌اند اطلاعی ندارند.

منتقدان، دولت سوناک را متهم می کنند که می خواهد با توجه به انتخابات محلی انگلیس در روز پنجشنبه، سیگنالی به رای دهندگان ارسال کند. حزب حاکم محافظه‌کار در این انتخابات احتمالاً با شکست قابل توجهی روبرو خواهد شد. اپوزیسیون همچنین اولین پناهنده را که دولت انگلیس به عنوان بخشی از این تلاش از کشور بیرون رانده و به رواندا فرستاده است تلاشی در این راستا می بیند. بر اساس گزارش‌های رسانه‌ها، یک پناهجوی رد شده روز دوشنبه برای اولین بار انگلیس را به مقصد رواندا به عنوان بخشی از مدلی که به عنوان برنامه بازگشت داوطلبانه شناخته می‌شود با وعده پول ترک کرد.

علیرغم تصمیمات قانونی علیه این طرح و هشدارهای سازمان های حقوق بشری، دولت بریتانیا تصمیم گرفت در آینده افرادی را که به اصطلاح به طور نامنظم وارد این کشور شده بودند، بدون توجه به منشأ و بدون بررسی درخواست های پناهندگی، به رواندا اخراج کند. این کشور آفریقایی به طور خاص به عنوان یک کشور ثالث امن طبقه بندی شد، اگرچه استدلال های زیادی علیه آن وجود دارد.

محافظه‌کاران امیدوارند که این اخراج‌ها اثر بازدارنده‌ای بر کسانی که به دنبال حمایت هستند و می‌خواهند برای پناهندگی در انگلیس درخواست دهند، داشته باشد. در آینده، درخواست پناهندگی این افراد توسط دولت رواندا بررسی خواهد شد. در صورت پذیرش، پناهندگان حق اقامت در رواندا را خواهند داشت و نمی توانند به بریتانیا بازگردند.

بر اساس آمار های رسمی، بیش از 57000 نفر از ژانویه 2022 تا ژوئن 2023 با قایق های کوچک از کانال انگلیسی مانش وارد این کشور شده اند. در چهار ماهه نخست امسال بیش از 7200 نفر از این طریق وارد این کشور شدند.

این طرح البته در انگلیس و در سطح بین االملی بسیار بحث برانگیز است، اما لندن همچنان از آن منصرف نشده است: دولت محافظه کار انگلیس می خواهد تقریباً 5700 مهاجر را امسال به رواندا بفرستد. در مجموع ده ها هزار نفر از مهاجران در این کشور در سایه این طرح در معرض خطر اخراج هستند.

هفته گذشته، پس از مدت ها اختلاف، پارلمان بریتانیا طرح اخراج مهاجران به رواندا را تصویب کرد.

به گفته وزارت کشور انگلیس مهاجرانی که بین ژانویه 2022 و ژوئن سال گذشته وارد بریتانیا شده اند، باید انتظار داشته باشند که درخواست پناهندگی آنها غیرقابل قبول تلقی شود و به رواندا اخراج شود. طبق آمار رسمی، در این مدت بیش از 57 هزار نفر با قایق های کوچک از کانال مانش به بریتانیا رفتند.

بر اساس مدل جدید، اکنون درخواست های پناهندگی توسط دولت رواندا در کیگالی بررسی می شود. در صورت پذیرش، پناهندگان حق اقامت در این کشور آفریقای شرقی را خواهند داشت و نمی توانند به انگلیس بازگردند.

حزب مخالف کارگر معتقد است که این اقدامات سوناک یک کمپین روابط عمومی در طول مبارزات انتخاباتی است. ایوت کوپر، سخنگوی امور داخلی حزب کارگر در این باره گفته است : توری ها آنقدر ناامید هستند که قبل انتخابات محلی می خواهند به هر شکلی هر پروازی را به رواندا بفرستند.

تشدید مناقشات بین ایرلند و انگلیس بر سر مسئله مهاجران

انتهای پیام/